Veiligheid of vergelding? Een bezinning over aard en functie van het strafrecht in de postmoderne risicomaatschappij

P.L. Bal (Editor), E. Prakken (Editor), G.E. Smaers (Editor)

Research output: Book/ReportBook editingAcademic

Abstract

Een bezinning over de aard en functie van het strafrecht in de postmoderne risicomaatschappij. Strafrecht wordt tegenwoordig stelselmatig in verband gebracht met veiligheid. Bijna vanzelfsprekend wordt strafrecht geacht een bijdrage te (moeten) leveren tot een veiliger samenleving. De vraag of het strafrecht daar wel geschikt voor is wordt nauwelijks gesteld. Bij de hooggespannen verwachtingen van het strafrecht als instrument voor een veiliger samenleving dreigt wel eens vergeten te worden dat het strafrecht zijn oorsprong heeft in het denken van de Verlichting. Kernbeginselen van het toen gevormde moderne strafrecht zijn legaliteit, schuld en vergelding. Legaliteit staat voor rechtszekerheid, het schuldbeginsel staat er borgvoor dat iemand alleen voor verwijtbaar gedrag gestraft kan worden en rationele vergelding betekent dat het strafrecht de burger niet harder aanpakt dan de gepleegde inbreuk op de rechtsorde rechtvaardigt. Het zijn precies die drie beginselen die met de dominantie van het veiligheidsdenken op de tocht zijn komen te staan: de regelgeving wordt er niet doorzichtiger op, risico lijkt schuld als criterium te vervangen en de matigende werking van het vergeldingsbeginsel moet het regelmatig afleggen tegen een sterk instrumenteel gebruik van het strafrecht, dat steeds meer het karakter vanmaatregelenrecht krijgt. Over deze problematiek is in juni 2003 in Maastricht een Vlaams-Nederlandse strafrechtsdag gehouden, waarvan de uitgewerkte bijdragen in deze bundel te vinden zijn.
Original languageEnglish
Place of PublicationDeventer
PublisherKluwer
Number of pages166
ISBN (Print)90-13-01159-4, 9789013011593
Publication statusPublished - 1 Jan 2003

Publication series

SeriesNederlandse strafrechtdagen

Cite this