Gebruik van de SART bij rijbewijskeuringen van personen met narcolepsie en idiopathische hypersomnie

Translated title of the contribution: The use of the Sustained Attention to Response Task for driver’s license approval in subjects with narcolepsy and idiopathic hypersomnia

G.J. Lammers, Bram Urbanus, S. Overeem, Annemiek Vermeeren, Nick van der Sluiszen

Research output: Book/ReportReportAcademic

Abstract

Narcolepsie en idiopathische hypersomnie (IH) zijn slaapaandoeningen die worden gekenmerkt door een dagelijks aanwezige verhoogde slaapneiging. In de Nederlandse regelgeving (regeling eisen geschiktheid 2000) zijn criteria vastgelegd voor de rijgeschiktheidsbeoordeling van narcolepsie en IH. De criteria zijn: • een Epworth Sleeping Scale (ESS) score van kleiner dan 11 • een Maintenance of Wakefulness Test (MWT) met een gemiddelde latentie van meer dan acht minuten • beoordeling door een specialist met ervaring op het gebied van slaapgerelateerde stoornissen. Er zijn argumenten om de MWT bij rijbewijskeuringen van personen met narcolepsie en IH te vervangen. De Sustained Attention to Response Task (SART) is voorgesteld als een mogelijk alternatief voor de MWT. Beide testen zijn niet eerder met elkaar vergeleken in een keuringssituatie. De doelstelling van dit onderzoek is vast te stellen of de MWT kan worden vervangen door de SART bij rijbewijskeuringen van personen met narcolepsie en IH. Om dit te onderzoeken werd bij een grote groep van 96 proefpersonen een reguliere rijbewijskeuring uitgevoerd, aangevuld met 4 afnames van de SART steeds voorafgaand aan de MWT. MWT resultaten werden vergeleken met prestaties op de SART. Bij 45 van de 96 proefpersonen werden de resultaten op MWT en SART vergeleken met de prestaties bij een rijtest op de snelweg. Prestaties in de snelwegrit werden ook vergeleken met die van gezonde controles. De gemiddelde Standaard Deviatie van Laterale Positie (SDLP in centimeters), of in andere woorden de mate van slingeren, was de primaire onderzoeksvariabele van de snelwegrit. Verwacht werd dat een korte(re) MWT latentietijd gepaard zou gaan met meer fouten op de SART (hypothese 1). Daarnaast werd tussen SART en rijprestatie een minstens even sterk verband verwacht als tussen MWT en rijprestatie (hypothese 2). Ten slotte werd verwacht dat de SART een beter onderscheid kon maken in slechte en goede rijprestaties dan de MWT (hypothese 3). Er werd geen significante correlatie gevonden tussen gemiddeld SART foutenaantal en gemiddelde slaaplatentie op de MWT. Dit betekent dat een kortere MWT latentietijd niet gepaard ging met meer fouten op de SART. Er werd een zwakke significante correlatie gevonden tussen MWT en SDLP en tussen SART op testdag 2 en SDLP. De absolute correlatie tussen SART op testdag 2 en SDLP was alleen hoger dan de correlatie tussen MWT en SDLP in de subgroep narcolepsie met kataplexie en niet voor de hele groep proefpersonen. Er werd gevonden dat de SART de slechtste prestaties op de slingermaat beter onderscheidt dan de MWT bij personen met narcolepsie en IH. De meeste proefpersonen die uitzonderlijk veel slingerden tijdens de snelwegrit, hadden meer dan 7 fouten op de SART, maar niet de kortste latentietijden op de MWT. Tenslotte kwam naar voren naar dat prestaties in de snelwegrit niet significant verschilden van die van gezonde controles, maar dat er grote individuele spreiding was binnen de patiëntengroep. Samengevat werd gesteld dat de SART een bruikbare test is ter vervanging van de MWT bij rijbewijskeuringen van personen met narcolepsie en IH. De SART is niet alleen goedkoper en minder belastend voor de patiënt, ook detecteert de SART extreem slingergedrag beter. Een belangrijke vereiste van een test voor de bepaling van rijgeschiktheid is om risicovolle bestuurders te kunnen identificeren en daarmee verkeersveiligheid te waarborgen. Op dit punt is de SART dus bruikbaarder dan de MWT. De SART en MWT zijn echter geen ideale objectieve testen voor het beoordelen van rijgeschiktheid, mede gezien de zwakke correlaties met de onderzochte indices van rijvaardigheid, dus blijft het meewegen van andere, subjectieve criteria van belang.
Translated title of the contributionThe use of the Sustained Attention to Response Task for driver’s license approval in subjects with narcolepsy and idiopathic hypersomnia
Original languageDutch
PublisherMinisterie van Infrastructuur en Milieu
Commissioning bodyMinistery of Infrastructure and Environment
Number of pages28
Publication statusPublished - 2017

Cite this