TY - JOUR
T1 - Biomarkers voor de ziekte van Alzheimer:
T2 - relaties met vasculaire factoren, neurodegeneratie en cognitie in de predementiële fasen
AU - Bos, Isabelle
AU - Vos, Stephanie
AU - Verhey, Frans
AU - Visser, Pieter
PY - 2019
Y1 - 2019
N2 - Hoewel biomarkers het inzicht in de ziekte van alzheimer (ad) hebben vergroot, bestaat er nog veel onduidelijkheid en is er nog geen effectieve behandeling beschikbaar voor deze complexe aandoening. Vanuit de literatuur zijn er aanwijzingen dat vasculaire aandoeningen en neurodegeneratieve processen geassocieerd zijn met dementie, maar het is tot dusver nog niet duidelijk hoe deze processen het ontstaan en beloop van ad beïnvloeden. In verschillende studies hebben wij de associaties tussen vasculaire en neurodegeneratieve processen en ad-biomarkers op grote schaal onderzocht, door bestaande data afkomstig uit verschillende bestaande bronnen opnieuw te gebruiken en te combineren. Uit de resultaten bleek dat vasculaire risicofactoren, met name hypertensie, bijdragen aan neurodegeneratieve schade in het brein en zo mogelijk cognitieve achteruitgang versnellen. Verder vonden we dat neurodegeneratieve processen, zoals synaptische disfunctie, axonale schade en astrogliale activiteit al geassocieerd zijn met ad voordat er sprake is van klinische symptomen. Daarnaast bleek dat vooral de hoeveelheid axonale schade geassocieerd is met cognitieve achteruitgang. Deze inzichten laten zien dat ad een multifactoriële ziekte is die een vroege, multifactoriële behandeling behoeft.
AB - Hoewel biomarkers het inzicht in de ziekte van alzheimer (ad) hebben vergroot, bestaat er nog veel onduidelijkheid en is er nog geen effectieve behandeling beschikbaar voor deze complexe aandoening. Vanuit de literatuur zijn er aanwijzingen dat vasculaire aandoeningen en neurodegeneratieve processen geassocieerd zijn met dementie, maar het is tot dusver nog niet duidelijk hoe deze processen het ontstaan en beloop van ad beïnvloeden. In verschillende studies hebben wij de associaties tussen vasculaire en neurodegeneratieve processen en ad-biomarkers op grote schaal onderzocht, door bestaande data afkomstig uit verschillende bestaande bronnen opnieuw te gebruiken en te combineren. Uit de resultaten bleek dat vasculaire risicofactoren, met name hypertensie, bijdragen aan neurodegeneratieve schade in het brein en zo mogelijk cognitieve achteruitgang versnellen. Verder vonden we dat neurodegeneratieve processen, zoals synaptische disfunctie, axonale schade en astrogliale activiteit al geassocieerd zijn met ad voordat er sprake is van klinische symptomen. Daarnaast bleek dat vooral de hoeveelheid axonale schade geassocieerd is met cognitieve achteruitgang. Deze inzichten laten zien dat ad een multifactoriële ziekte is die een vroege, multifactoriële behandeling behoeft.
U2 - 10.1007/s12474-019-00215-5
DO - 10.1007/s12474-019-00215-5
M3 - Article
SN - 1387-5817
VL - 23
SP - 31
EP - 37
JO - Neuropraxis
JF - Neuropraxis
ER -